Bệnh viêm phổi ở lợn là gì?

Bệnh viêm phổi – màng phổi hay còn gọi là viêm phổi dính sườn là một bệnh truyền nhiễm lây lan mạnh, ở heo mọi lứa tuổi. Đây là một trong số các bệnh thuộc hội chứng hô hấp phức hợp PRDC, bệnh có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất của trại với tỷ lệ chết có thể lên đến 50% khi có dịch cấp tính xảy ra. Bệnh có thể gây giảm tăng trọng, tăng chi phí chăn nuôi. Người chăn nuôi cần chú ý thực hiện theo các biện pháp sau để phòng bệnh, và trị bệnh kịp thời.

Nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở lợn?

Bệnh viêm phổi do Actinobacillus pleuropneumoniae (APP) gây ra hay còn gọi là bệnh viêm phổi – màng phổi. A.pleuropneumoniae có ít nhất 18 kiểu kháng nguyên (serotype) và không có miễn dịch chéo giữa các serotype (Bosse et al., 2018). Các serotype có độc lực khác nhau và phân bố tùy theo các khu vực, thậm chí là theo trại. Yếu tố độc lực quan trọng nhất của APP là các độc tố Apx (ApxI, ApxII, ApxIII và ApxIV), có độc tính khác nhau và thay đổi tuỳ theo serovars (Bảng 1). Tác động gây độc mạnh nhất là độc tố ApxI, tiếp theo là ApxIII, ApxII; riêng ApxIV vẫn chưa xác định được mức độ độc tính (Frey, 2019). Độc tố Apx của APP gây tổn hại chức năng miễn dịch của các đại thực bào phổi, hoạt hóacơ chế tổng hợp, gia tăng tích tụ cytokines, yếu tố hoại tử, tại mô phổi tổn thương, gây viêm và hoại tử phổi nặng.

Bệnh viêm phổi xảy ra ở heo mọi lứa tuổi, nhưng thường nhiễm ở heo từ 2 – 6 tháng tuổi; đôi khi gây xuất huyết trên heo nái và hậu bị. Mầm bệnh có thể ảnh hưởng đến heo từ lúc cai sữa đến khi giết thịt, nhưng thường từ 8 đến 16 tuần tuổi. Thời gian ủ bệnh rất ngắn, từ 12 giờ đến 3 ngày. Độc tố gây tổn thương phổi nghiêm trọng. Tình trạng bệnh phụ thuộc vào mức độ nhiễm trùng, heo nhiễm khuẩn càng nhiều thì bệnh càng nặng.

Nguyên nhân gây bệnh đến từ mầm bệnh xâm nhập vào trại chăn nuôi do vận chuyển heo bệnh vào hoặc do con người mang vào. Bị lây nhiễm thông qua các dụng cụ chăn nuôi và người tham quan, thiếu nước, nhiệt độ và ẩm độ thấp, bị stress, thay đổi khẩu phần ăn, sinh sản liên tục và mật độ chăn nuôi cao.

Thường bệnh viêm phổi sẽ kế phát sau heo khi mắc bệnh suyễn, hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp (tai xanh – PRRS), bệnh tụ huyết trùng. Trong các trường hợp này bệnh trầm trọng hơn và tỷ lệ chết rất cao.

Cơ chế gây bệnh viêm phổi màng phổi ở lợn

Triệu chứng bệnh viêm phổi ở lợn?

Thể quá cấp tính: Heo bị bệnh viêm phổi sẽ sốt cao (40,5 – 41,50C), uể oải, mệt mỏi. Heo bệnh có một thời gian ngắn bị nôn mửa và tiêu chảy, chảy nhiều nước dãi, nước mũi nhiều bọt, có thể lẫn máu. Heo khó thở, tần số mạch tăng. Da ở vùng mũi, tai, chân và sau đó toàn cơ thể có màu tím xanh. Heo bệnh chết nhanh chóng trong vòng 24 – 36 giờ. Khi heo chết chảy máu ở mũi.

Thể cấp tính: sốt cao (40,5 – 410C), da có nốt đỏ, heo bỏ ăn, lười vận động, lười uống nước. Heo có triệu chứng hô hấp như khó thở, ho, đôi khi phải há mồm ra để thở. Rối loạn nhịp tim và hệ tuần hoàn. Mắt đỏ, xuất hiện nhiều vùng tím tái trên da. Mũi chảy dịch nhày, đôi khi lẫn máu

Thể mãn tính: Heo thường không sốt hoặc sốt nhẹ, ho liên tục hoặc ho ngắt quãng. Heo bỏ ăn, khả năng tăng trọng giảm. Khi phải vận động, heo bệnh thường tụt lại phía sau đàn, nếu bắt buộc cũng sẽ cố gắng một cách rất yếu ớt.

Bệnh tích?

Phổi thường bị viêm có tính chất đối xứng, gồm thùy tim, thùy đỉnh và một phần thùy hoành. Trường hợp heo chết ở thể quá cấp tính, vùng phổi bị viêm thường có màu đen, cứng, không hoặc ít khi viêm màng phổi có fibrin, bề mặt cắt của phổi nát. Thể cấp tính, bệnh tích đặc trưng là viêm màng phổi có fibrin, xoang bao tim chứa đầy dịch lẫn máu.

Bệnh tiến triển khiến cho các sợi fibrin nhiều có thể bám chắc làm viêm dính màng phổi với thành lồng ngực. Hạch lâm ba bị teo nhỏ, đặc biệt ở thùy hoành. Giai đoạn đầu, biến đổi bệnh tích vi thể chủ yếu là hiện tượng hoại tử, xuất huyết và thâm nhiễm tế bào đa nhân trung tính, đại thực bào và tiểu huyết cầu. Ngoài ra còn thấy hiện tượng nghẽn mạch, phù thũng lan tràn và dịch thủy thũng có nhiều fibrin.

Cách phòng bệnh viêm phổi ở lợn?

Người nuôi nên chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học. Ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn bằng cách mua heo ở những cơ sở giống an toàn dịch bệnh, có nguồn gốc lý lịch rõ ràng, nuôi cách ly và tiêm phòng trước khi nhập đàn. Chuồng trại chăn nuôi phải đảm bảo cách ly với các khu vực khác, phải có hàng rào ngăn không cho súc vật, các loài gặm nhấm và hạn chế côn trùng ra vào trang trại. Đầu chuồng, đầu trại phải có hố sát trùng, tiêu độc.

Toàn bộ công nhân chăn nuôi, nhân viên kỹ thuật, khách tham quan, phương tiện vận chuyển ra vào trang trại phải được vệ sinh, tiêu độc khử trùng và mặc bảo hộ lao động… Định kỳ lấy mẫu xét nghiệm vi khuẩn. Phân, nước tiểu, chất thải trong chăn nuôi phải được thu gom xử lý bằng các phương pháp thích hợp. Kiểm soát tốt các nguồn nguyên vật liệu khi đưa vào trang trại… Chăn nuôi với mật độ hợp lý. Tránh sự tiếp xúc trực tiếp giữa các đàn heo ốm và đàn heo khỏe mạnh vì dù con vật đã trở lại bình thường nhưng mầm bệnh vẫn tồn tại và là nguồn lây bệnh cho con khác trong đàn. Cần định kỳ tiêm phòng vaccine phòng bệnh cho heo

Liên hệ ngay đến đội ngũ chuyên gia của Win Pharma để được tư vấn kỹ hơn về cách phòng và trị bệnh viêm phổi – màng phổi ở lợn.

Hotline: 1900.8935

Fanpage: Win Pharma