1. Bệnh cầu trùng trên gà là gì?
Bệnh cầu trùng là một bệnh ký sinh trùng truyền nhiễm trên gà, do nhóm nguyên sinh động vật thuộc họ Eimeria gây ra, chủ yếu ở 2 loài: Eimeria tenella (ký sinh ở manh tràng – ruột già) và Eimeria necatrix (ký sinh trùng ở ruột non). Khi vào trong ruột, chúng sẽ gây rối loạn tiêu hóa, phá hủy tế bào thượng bì ruột, dẫn đến giảm hấp thu dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình trao đổi chất. Kết quả là gà mắc bệnh chậm lớn, còi cọc, giảm sức đề kháng và dễ chết. Bệnh còn là “cửa ngõ” để các bệnh khác bùng phát, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, đặc biệt là các trang trại gà nuôi công nghiệp, bán công nghiệp và chăn thả tự nhiên.
2. Dịch tễ học
Bệnh cầu trùng có ở hầu hết trên toàn thế giới và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thất kinh tế trong ngành chăn nuôi gà. Ở nước ta, bệnh cầu trùng trở nên phổ biến từ khi phát triển gà công nghiệp (1965) và nhập một số gà cao sản giống trứng và giống thịt từ nước ngoài. Theo đánh giá của các chuyên gia thú y, gà con từ mới nở đến 8 tuần tuổi bị bệnh cầu trùng và chết khoảng 5-10% tại các xí nghiệp nuôi gà công nghiệp.
3.Thời gian và độ tuổi mắc bệnh
Bệnh cầu trùng xảy ra quanh năm, nhưng xảy ra tập trung vào các mùa tháng nóng ẩm của mùa xuân và mùa thu. Thời kỳ này mưa nhiều, ẩm ướt là điều kiện thuận lợi cho noãn nang cầu trùng tồn tại, phát triển và lây nhiễm cho đàn gà.
Gà bị mắc cầu trùng ở mọi lứa tuổi, đặc biệt gà con ở 15-45 ngày tuổi- đây là độ tuổi nhiễm bệnh với tỷ lệ cao, phát bệnh nặng và chết nhiều nếu không được điều trị tích cực. Mặt khác, gà thả vườn thường có tỷ lệ nhiễm và phát triển cầu trùng với tỷ lệ cao hơn gà nuôi nhốt (Bạch Mạnh Điều, 1996, Hoàng Thạch, 1997)
4.Phương thức truyền nhiễm
Cầu trùng lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa. Các nang trứng của cầu trùng được bài tiết qua phân gà bệnh, sau đó phát tán ra môi trường và xâm nhập vào cơ thể gà khỏe mạnh qua thức ăn, nước uống hoặc bề mặt chuồng trại bị ô nhiễm. Sự bùng phát bệnh thường xảy ra khi chuồng trại có mật độ gà nuôi cao, vệ sinh kém, chất độn chuồng để quá lâu, môi trường ẩm ướt- đây đều là các yếu tố quan trọng gây nhiễm bệnh cầu trùng cho đàn gà.
Gà trưởng thành bị nhiễm cầu trùng, trong phân có chứa noãn nang cầu trùng nhưng không thể hiện các triệu chứng lâm sàng rõ rệt nên được xem như vật mang trùng tự nhiên.
5.Chu kỳ sống của ký sinh trùng Eimeria
Thời kỳ nung bệnh của gà từ 4-7 ngày tùy theo loại cầu trùng. Sau khi xâm nhập vào cơ thể gà qua đường tiêu hóa, dưới tác động của các enzym trong dịch tiêu hóa, vỏ noãn nang sẽ bị phá hủy, giải phóng các bào tử thể, lấy hết các chất dinh dưỡng trong dịch ruột để phát triển, gây tổn thương đường ruột, làm vỡ các mao mạch và gây xuất huyết ruột, tạo điều kiện cho viêm ruột nhiễm khuẩn thứ phát ở gà ( PGS.TS Phạm Sỹ Lăng, PGS.TS Phan Địch Lân, 2001).
6.Triệu chứng
Căn cứ vào lứa tuổi của gà bệnh, chủ yếu là gà 1-2 tháng tuổi sẽ có các biểu hiện sau:
- Lờ đờ, chậm chạp, đi lại loạng choạng, kém ăn hoặc bỏ ăn.
- Lông xù, cánh xõa, uống nhiều nước.
- Phân loãng, lúc đầu màu xanh, sau màu bã trầu có lẫn máu tươi, đôi khi phân toàn máu – dấu hiệu đặc trưng nhất.
- Gà bị mất nước và mất máu nặng dẫn đến suy yếu và thường chết sau 5-7 ngày với tỷ lệ cao (40-60%)
- Nếu gà qua khỏi giai đoạn cấp tính, gà có thể khỏi bệnh nhưng sẽ bị còi cọc, tăng trọng kém so với gà bình thường.
Thấy rằng, gà sau khi khỏi bệnh, được nuôi 4 tháng rưỡi chỉ đạt 956g so với gà cùng lứa khỏe mạnh nuôi cùng chế độ dinh dưỡng lại đạt 1158g. (M.Orlov, 1975)
7. Bệnh tích
Bệnh cầu trùng gây tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa. Các biểu hiện tổn thương gồm:
- Viêm manh tràng, manh tràng giãn rộng chứa nhiều máu, có lẫn chất nhầy màu trắng.
- Niêm mạc ruột bị phá hủy, tróc ra từng mảng, kiểm tra nơi bị viêm sẽ thấy nhiều noãn nang cầu trùng.
8.Phòng và điều trị
8.1 Phòng bệnh
Môi trường sống ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe vật nuôi. Giữ cho chuồng trại luôn sạch sẽ, khô ráo sẽ hạn chế đến 70% vi khuẩn gây bệnh bằng cách phun thuốc sát trùng, thay đệm lót chuồng định kỳ và sau mỗi lần vật nuôi bị bệnh. Người dân có thể tham khảo quy trình vệ sinh chuồng trại dưới đây:
- BƯỚC 1: Dọn dẹp toàn bộ chất hữu cơ có trong chuồng nuôi một cách triệt để, sau đó cọ rửa bằng nước.
- BƯỚC 2: Sau khoảng 1-2 giờ khi bề mặt đã ráo nước, tiến hành phun thuốc đều, đặc biệt là vị trí các hố, hốc… Pha thuốc sát trùng ADEKOL hoặc POVIDIN rồi sử dụng bình nén khí phun lên toàn bộ trần, vách, tường, mái chuồng nuôi, máng thức ăn, không khí,… Khi phun phải đảm bảo toàn bộ bề mặt đều ướt và phun theo chiều từ trên xuống dưới.
- BƯỚC 3: Thay đệm lót chuồng (nếu cần) bằng W-AF.ĐLC giúp giảm mùi hôi, khí độc, giảm mầm bệnh giúp con vật tiêu hóa tốt, khỏe mạnh, lớn nhanh.
8.2 Điều trị
Sử dụng WINCOC 2,5 (1ml/ 6-8kg thể trọng), DICLACOC (2ml/ 1 lít nước) hoặc SULFATRYL 802 ( 1g/ 20-30kg thể trọng) dùng trong 3- 5 ngày liên tục. Lưu ý, DICLACOC không sử dụng trên gà đẻ. Trong quá trình dùng kháng sinh điều trị, người dân nên bổ sung thêm ĐIỆN GIẢI C kết hợp với PROBIOTICS.
Tại sao lại dùng những sản phẩm trên là câu hỏi có lẽ hầu hết người dùng đều thắc mắc. Vì khi 1 con gà bị mắc bệnh cầu trùng, đường ruột sẽ là nơi ký sinh trùng trú ngụ, việc sử dụng kháng sinh sẽ giúp tiêu diệt hết mầm bệnh nhưng cũng chính vì thế, con gà trở nên yếu ớt, không đủ sức để phát triển bình thường. Lúc này, chất điện giải có trong ĐIỆN GIẢI C cùng với các vitamin thiết yếu, lợi khuẩn có trong PROBIOTICS sẽ giúp cho đường tiêu hóa của con vật khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng, bồi bổ dinh dưỡng khiến con vật hồi sức nhanh chóng.
Như vậy, Winpharma đã cung cấp một số thông tin cơ bản về Bệnh cầu trùng trên gà và cách phòng trị trong chăn nuôi. Hy vọng bài chia sẻ trên sẽ giúp bà con có thêm những thông tin bổ ích trong hành trình chăn nuôi của mình.
Mọi thông tin thắc mắc hoặc liên hệ mua hàng xin liên hệ số Hotline: 0866.583.223 hoặc 0965.032.630 để được hỗ trợ kịp thời.
Fanpage: Win Pharma
ĐỘI NGŨ CHUYÊN VIÊN KỸ THUẬT CÔNG TY CP WINPHARMA